Bina Tarihçesi

İstanbul Teknik Üniversitesi Maçka Kampüsü’nde yer alan İşletme Fakültesi binası, Maçka Silahhanesi’nin eklentilerinden olup, silahhanenin yönetim binası (Karakolhane Binası) olarak yapım çalışmaları 1861-1862 yılları arasında dönemin saraya da hizmet etmiş ünlü Balyan ailesine mensup Simon ve Sarkis Balyan tarafından tamamlanmıştır. 

Üç katlı olan silahhane binası, Osmanlı döneminin sonlarında Jandarma Kumandanlığı hizmetine verilmiştir. Cumhuriyetten sonra sırasıyla, Nakliye, Topçu, İstihkam ve Jandarma Okulu olarak kullanılmıştır. 1956'da Eğitim Bakanlığı'na tahsis edilmiş, bir süre Teknik Okul olarak hizmet gördükten sonra İstanbul Teknik Üniversitesi'nin kullanımına bırakılmıştır. Tarihi binayı tamamlayıcı olarak inşa edilen dersane bloklarından oluşan ek bina 1970'li yılların başında hizmete girmiştir.

Bugün Yabancı Diller Yüksekokulu olarak kullanılan Silahhane binası ile aynı tarihte, yani 1874 yılında inşa ettirilen bina Semavi Eyice’nin, Tanzimat’tan hemen sonraki tarihlerde yaptırıldığı için kimi kaynaklarda “Tanzimat Üslubu” şeklinde adlandırıldığından bahsettiği bu tarz mimarinin İstanbul’daki en büyük boyutlu örneği, Maçka’daki bu yapıdır.

Mimarı, yüksek bir kaide üzerine oturtulmuş olan yapının cephesine dört adet mermer sütun yardımıyla “anıtsal bir görüntü kazandırmak istemiş, bunu da başarmıştır. Spor Caddesi boyunca uzanan yan cephe üzerinde de üç kademeli bol ve geniş pencereler sıralanmış ve iç mekanın aydınlanması böylelikle sağlanmıştır.

Bina imparatorluğun son senelerinde hemen yanındaki Silahhânenin idare binası ve bir müddet de jandarma mektebi olarak kullanıldı. Cumhuriyet’in ilânından ardından sırasıyla Nakliye, Topçu, İstihkâm, Askerî Fen ve Tatbikât ve en sonunda da Teknik Okul oldu. 1950’de Silahhâne Teknik Üniversite’ye bağlı İşletme Fakültesi’ne tahsis edildi. Zaman içinde iyiden iyiye eskiyen binanın dış cephesi İTÜ Rektörlüğünce 2002-2003 senelerinde restore edilmiştir. 

Kaynakça: Çetintaş, M. Burak, 1976-, Dolmabahçe'den Nişantaşı'na Sultanların ve Paşaların Semtinin Tarihi (İstanbul, Antik A.Ş.,2005)